آبریزش چشم: علل بروز تا علائم و درمان آن

بیماری آبریزش چشم که به عنوان اپیفورا Epiphora نیز شناخته می شود، یک بیماری شایع است که می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری با ترشح بیش از حد اشک از چشم ها مشخص می شود که در صورت عدم درمان می تواند باعث ناراحتی و حتی مشکلات بینایی متعددی شود. بیماری آبریزش می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند آلرژی، عفونت یا انسداد مجاری اشکی باشد، اما مواردی وجود دارد که نشان می دهد شرایط پزشکی زمینه ای مانند سندرم خشکی چشم یا گلوکوم نیز می تواند باعث ابتلا به این بیماری شود.

در این مقاله، علل، علائم و گزینه ‌های درمانی بیماری آبریزش چشم را بررسی می‌کنیم تا به افراد مبتلا به این بیماری کمک کنیم که در وهله اول شرایط خود را مدیریت کرده و سپس به دنبال درمان و بهبود آن باشند. با عینک امیر همراه باشید.

نگاهی به بیماری آبریزش چشم (Epiphora)

بیماری اشک ریزش چشم یا همان آبریزش چشم که به عنوان اپی فورا نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت پزشکی خاص است که با آبریزش بیش از حد چشم ‌ها مشخص می ‌شود. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که عدم تعادل در تولید و تخلیه اشک بوجود آید که منجر به سرریز اشک بر روی صورت می شود. این بیماری ممکن است به دلایل مختلفی از جمله آسیب به چشم، انسداد یا باریک شدن مجاری اشکی، التهاب چشم یا مصرف برخی داروها رخ دهد. البته آبریزش در افراد مختلف دلایل خاص خود را دارد که در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم.

افراد مبتلا به بیماری آبریزش معمولا اشک دائمی، تاری دید، ناراحتی چشم و حساسیت به نور را تجربه می کنند. شدت علائم بسته به علت اصلی بیماری نیز متفاوت است. به عنوان مثال علت آبریزش در بزرگسالان می تواند بیماری های زمینه ای باشد، در صورتی که آبریزش چشم کودک می تواند به دلیل وجود یک بیماری مادرزادی باشد.

این بیماری می تواند موقت یا مزمن باشد و می تواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین ممکن است در یک یا هر دو چشم رخ دهد. اگرچه ممکن است همیشه یک نگرانی جدی برای سلامتی نباشد، اما می تواند ناراحت کننده باشد و در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند.

تشخیص بیماری آبریزش نیز معمولا شامل معاینه کامل چشم و ارزیابی سابقه پزشکی بیمار است. در ادامه بیشتر به روش های درمان این بیماری و تشخیص آن می پردازیم.

آبریزش چشم به چه دلایلی رخ می دهد؟

حال که دانستیم که بیماری آبریزش چشم چیست، در این بخش به سراغ بررسی علل آن می رویم. البته قبل از اینکه به سراغ بررسی آن ها برویم، این موضوع را مد نظر خود قرار دهید که علت سوزش و آبریزش با علل این بیماری کاملا مخالف هستند. معمولا بیماری اپی فورا بدون سوزش بوده و تنها آبریزش بیش از حد را با خود به همراه دارد. زمانی که سوزش در میان باشد، علت ناشی از تحریک خارجی است که می تواند حساسیت یا آبریزش در سرماخوردگی نیز باشد.

عفونت چشم

یکی از علل شایع تولید بیش از حد اشک، عفونت در چشم است. این مشکل می تواند به دلیل آلرژی، آلاینده های محیطی یا ورود ذرات خارجی به چشم رخ دهد. در پاسخ به این محرک ها، چشم ممکن است مقدار زیادی اشک تولید کند تا محرک ها را خارج کند و از چشم در برابر آسیب محافظت کند. حال زمانی که عفونت چشم درمان نشود، آبریزش به یک بیماری همیشگی تبدیل می شود.

انسداد مجاری اشکی

یکی دیگر از دلایل آبریزش، انسداد مجاری اشکی است. مجاری اشک کانال های کوچکی هستند که در گوشه چشم قرار دارند و اشک اضافی را از چشم خارج کرده و به بینی می ریزند. اگر این مجاری به دلیل بالا رفتن سن، آسیب، عفونت یا عوامل دیگر مسدود یا باریک شوند، اشک ‌ها به ‌درستی تخلیه نمی شوند که منجر به آبریزش چشم‌ها می شود. شایان ذکر است که گاهی اوقات آبریزش نوزاد ناشی از این مشکل است؛ زیرا انسداد مجاری اشکی در بیشتر مواقع می تواند یک مشکل مادرزادی نیز باشد.

برخی از شرایط پزشکی مانند:

• ورم ملتحمه
• بلفاریت
• سندرم چشم خشک
• مشکلات پلک

نیز می توانند باعث آبریزش شوند. علاوه بر این، برخی داروها، از جمله برخی داروهای شیمی درمانی و مسدودکننده های بتا، می توانند به عنوان یک عارضه جانبی، جزو شایع ترین دلایل آبریزش باشند.

علائم بیماری آبریزش چشم چیست؟

بررسی علائم آبریزش چشم در دو حالت صورت می گیرد؛ حالت اول این است که شما می دانید علت بروز این بیماری در شما چیست؛ به عنوان مثال، شما می دانید علت آبریزش چشم در سرماخوردگی چیست و حالا به دنبال بررسی علائم آن هستید تا بدانید که آیا به درستی آن را تشخیص داده اید یا خیر. حالت دوم زمانی است که شما نمی دانید که چرا به این بیماری مبتلا شده اید و یا اصلا واقعا آب ریزی چشم را دارید یا تنها این مشکل ناشی از تحریک های بیرونی است. ما در این بخش هر دو حالت را در نظر گرفته ایم و علائم را با توجه به این دو ارائه می دهیم.

• تولید بیش از حد اشک:

چشم ها ممکن است بیش از حد معمول اشک تولید کنند و باعث سرریز شدن آن ها و جاری شدن روی گونه ها شود.

• تاری دید:

زمانی که چشم ها مدام دارای آبریزش هستند، می تواند منجر به تاری دید یا اعوجاج شود.

• قرمزی:

جریان مداوم اشک می تواند باعث قرمزی و سوزش اطراف چشم شود.

• حساسیت به نور:

افرادی که دارای این بیماری هستند، ممکن است به نورهای روشن حساسیت بیشتری داشته باشند.

• چشم درد:

در برخی موارد، آبریزش می تواند باعث ناراحتی یا درد اطراف چشم شود.

• پلک های متورم:

پلک ها ممکن است به دلیل وجود دائمی رطوبت متورم یا پف کند.

• مژه ‌های پوسته‌ دار:

اشک‌ های بیش از حد می ‌توانند باعث چسبیدن مژه ‌ها به هم شوند و در امتداد لبه‌ های پلک پوسته ‌هایی ایجاد کنند.

• مشکل در استفاده از لنزهای تماسی:

آبریزش بیش از حد چشم مانع از قرار گیری صحیح لنزها بر روی قرنیه می شود.

شایان ذکر است که موارد ذکر شده علاوه بر علائم، به عنوان عوارض آبریزش چشم نیز معرفی می شوند. در صورتی که این بیماری درمان نشود، مشکلات ذکر شده آنقدر شدید شده که حتی با شروع درمان نیز ممکن است به طور کامل از بین نروند. به همین دلیل است که عوارض آبریزش همواره با ما باقی می ماند.

چگونه آبریزش چشم را درمان کنیم؟

برخی از افراد به دنبال درمان خانگی آبریزش هستند. و برخی دیگر نیز می گویند که می توانند از قطره برای آبریزش و درمان آن استفاده کنند. به هر حال، مهم است که از روش های پزشکی برای درمان آن استفاده کنید تا نتایج مطلوب و همیشگی را دریافت کنید. در این بخش به بررسی این روش ها می پردازیم.

۱- استفاده از عینک ها با عدسی های خاص

یکی از بهترین روش های درمان آبریزش چشم، استفاده از عینک ها با عدسی های خاص است. اگر جزو دسته افرادی هستید که هر روز صبح گوشی موبایلتان را بلافاصله بعد از بیدار شدن چک می کنید، در ابتدا باید بگوییم که این کار بسیار اشتباه است و تا حد امکان سعی کنید از انجام آن پرهیز کنید. همچنین باید بگوییم که در گذر زمان با مشکلاتی نظیر آبریزش، خشکی چشم، سردرد رو برو خواهید شد.

برای پیشگیری از بروز این بیماری و درمان آن، می توانید از بلوکنترل استفاده کنید. این عدسی، اشعه های مضر گوشی موبایل و کامپیوتر را که باعث خشکی و آبریزش چشم می‌شود را به خوبی برطرف کرده و در طول روز نیز از چشمان شما در برابر این اشعه محافظت می کند. پس اگر برایتان سخت است که این عادت را ترک کنید، بهتر است از عینک های بلوکنترل برای محافظت چشمانتان استفاده کنید.

مطلب پیشنهادی : مضرات استفاده زیاد از گوشی چیست؟

۲- اگر آبریزش چشمتان ناشی از خشکی همیشگی چشم ها است:

اگر چشم هایتان همیشه خشک است و به همین دلیل دارای آبریزش مداوم هستید، بهتر است از عدسی بلوکات استفاده کنید. عینک هایی که روی آنها عدسی بلوکات است، برای استفاده روزمره شمایی که ب کامپیوتر کار نمی‌کنید ولی در طول روز خشکی چشم دارید، بهترین انتخاب هستند. زیرا اشعه های مضر نور خورشید را به خوبی بلاک کرده و از خشکی بیشتر چشم های شما جلوگیری می کنند. با عینک بلوکات و بهره گیری از روش های درمانی که پزشک در اختیار شما قرار می دهد، در سریع ترین زمان می توانید این بیماری را درمان کرده و از بروز دوباره آن، جلوگیری کنید.

۳- استفاده از اشک مصنوعی

یکی از درمان های رایج استفاده از اشک مصنوعی یا قطره های چشمی روان کننده است. این قطره ها به مکمل اشک طبیعی کمک می کند که چشم را مرطوب نگه داشته و باعث کاهش سوزش و ناراحتی شوند. آنها همچنین به بیرون راندن هرگونه محرکی که ممکن است باعث آبریزش بیش از حد شود، کمک می کند.

۴- استفاده از برخی داروها

در برخی موارد مانند درمان آبریزش چشم و بینی در سرماخوردگی یا دیگر انواع این بیماری، ممکن است نیاز به تجویز دارو باشد. به عنوان مثال، آنتی هیستامین ها یا داروهای ضد احتقان می توانند در درمان آلرژی یا مشکلات سینوسی که باعث آبریزش چشم می شوند، موثر باشند. در صورتی که این عارضه ناشی از عفونت باشد، ممکن است قطره چشمی آنتی بیوتیک نیز تجویز شود.

۵- عمل جراحی

برای موارد شدیدتر، ممکن است جراحی لازم باشد. از روش هایی مانند جراحی مجرای اشک می توان برای بازکردن یا تغییر مسیر مجرای اشک استفاده کرد که باعث می شود اشک به درستی تخلیه شده و علائم آبریزش چشم را کاهش دهد.

۶- تغییر شیوه زندگی

همچنین چندین تغییر در شیوه زندگی وجود دارد که می تواند به کاهش علائم آبریزش چشم کمک کند. این موارد شامل پرهیز از مواد آلرژی زا، استفاده از عینک آفتابی برای محافظت در برابر باد و قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استراحت مناسب برای کاهش فشار چشم است.

سوالات متداول

علت آبریزش چشم چیست؟

آب‌ریزش ها می ‌تواند به دلایل مختلفی مانند آلرژی، عفونت، محرک‌ های چشم، خشکی چشم یا شرایط جدی ‌تر مانند گلوکوم یا مسدود شدن مجرای اشک ایجاد شود.

آیا آبریزش می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد؟

بله، آبریزش گاهی اوقات می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای مانند مشکلات تیروئید، اختلالات خود ایمنی یا اختلالات عصبی باشد.

چگونه از ریزش بیش از حد اشک در چشم جلوگیری کنم؟

جلوگیری از ریزش بیش از حد چشم شامل مدیریت هر گونه شرایط زمینه ‌ای که ممکن است باعث آن شود، اجتناب از محرک ‌های محیطی مانند دود و باد، رعایت بهداشت چشم ‌ها، استفاده از قطره‌ های چشمی روان‌کننده و محافظت از چشمان خود با عینک آفتابی در خارج از منزل است.

چه زمانی برای درمان به پزشک مراجعه کنم؟

در صورت مشاهده آبریزش مداوم یا بدتر شدن چشم ها، همراه با علائم دیگری مانند درد، قرمزی، ترشحات یا تغییرات بینایی، باید به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، اگر سابقه مشکلات چشمی یا سابقه خانوادگی بیماری چشمی دارید، توصیه می شود به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. لازم به ذکر است که حتما درمان آبریزش چشم در سرماخوردگی را نیز جدی بگیرید تا منجر به ماندگاری این مشکل و موارد این چنینی نشود.

معمولا آبریزش چشم چگونه درمان می شود؟

درمان آبریزش به علت اصلی آن بستگی دارد. برای موارد خفیف، قطره های چشمی بدون نسخه ممکن است به کاهش علائم کمک کنند. در موارد شدیدتر، داروهای تجویزی، آنتی بیوتیک ها یا جراحی ممکن است مورد نیاز باشد. پزشک بر اساس نیازهای خاص شما بهترین روش درمانی را تعیین می کند.